Mantelzorgbeleid
Iemand is mantelzorger wanneer zij/hij langdurig onbetaald zorg verleent aan een naaste met een (chronische) ziekte of beperking. Een mantelzorger helpt zijn naasten/dierbare op vele manieren, praktisch maar ook emotioneel. Zorgen voor een ander kan veel voldoening geven maar ook zwaar zijn. Ebony Thuiszorg bekijkt samen met de cliënt(e) of het mogelijk is om mantelzorg bij de zorg te betrekken. De afspraken die met de mantelzorg gemaakt worden, worden opgenomen in het zorgleefplan en zullen ook bij de evaluatiemomenten betrokken worden. Daarbij is het van groot belang dat de draagkracht van de mantelzorg niet overschat wordt. Om overbelasting van de mantelzorg te voorkomen ondersteunen wij met informatie, adviezen, persoonlijke aandacht en praktische hulp.
Ebony Thuiszorg heeft beleid ontwikkeld waarbij mantelzorg en professionele zorg wordt afgestemd en elkaar aanvult, o.a. door wederzijds de verschillende perspectieven en rollen duidelijk te maken.
Beleid
Mantelzorgers vormen een belangrijke continue factor in het leven van cliënten. Zij hebben vaak een emotionele band die langere tijd bestaat en intensief is. Mantelzorgers hebben vaak veel ervaringsdeskundigheid opgedaan die zij ook na inzet van professionele zorg in de thuissituatie of na de verhuizing van de cliënt naar een verzorging- of verpleeghuis kunnen/willen/moeten blijven inzetten.
In het bijzonder bij cliënten met cognitieve problemen zijn mantelzorgers veelal een informatiebron voor de professionals over de historische achtergrond van de cliënt. Daarnaast kunnen zij ook betrokken zijn bij het nemen van beslissingen over de zorg (indien zij vertegenwoordiger zijn).
Mantelzorgers en professionele zorgverleners bekijken echter per definitie de zorg vanuit verschillend perspectief.
Mantelzorgers zijn in de eerste plaats partner, kind of hebben een andere relatie met de cliënt. Zij hebben naast de zorgtaken vaak ook nog een rol in het emotioneel ondersteunen en het behartigen van de belangen van de cliënt. Zij zijn zelf emotioneel betrokken bij hoe het met de cliënt gaat. Formele zorgverleners hebben naast hun menselijke betrokkenheid te maken met opgelegde kwaliteitskaders, richtlijnen en organisatorische beperkingen. Deze verschillende perspectieven en belangen kunnen conflicteren. Communicatie hierover met elkaar is essentieel.
Handelswijze
De ondersteuning door en het betrekken van mantelzorgers begint bij de intake voor de zorgverlening. Dit bestaat uit het afstemmen van de zorg op de behoefte van de cliënt en de mantelzorger. Er worden concrete afspraken gemaakt over welke verzorging- en eventueel verpleegtaken de mantelzorger wil en kan uitvoeren. Afspraken en evaluaties worden altijd vastgelegd in het zorgleefplan van de cliënt.
Samenwerken en afstemmen
De mantelzorger wordt beschouwd als een ervaringsdeskundige. Zij /hij heeft veel informatie over de wensen en behoeften van de cliënt:
• De situatie van de mantelzorger in relatie tot de cliënt wordt in kaart gebracht: welke hulp geeft/ gaf de mantelzorger voordat formele zorg werd ingezet. Welke hulp de mantelzorger blijft of gaat geven.
• Op een structurele manier wordt contact tussen een vaste contactpersoon en de
• mantelzorger georganiseerd. Vraag hoe de zorg verloopt en of er iets veranderd is met betrekking tot haar of zijn grenzen. De afspraken over contactmomenten worden vastgelegd in het zorgleefplan. Het afsprakenblad familie/mantelzorgers in het cliëntdossier kan hierbij een hulpmiddel zijn.
• Mantelzorgers worden in staat gesteld om alle taken te vervullen die zij doen. Tenzij de medewerker van mening is dat dit ten koste gaat van verantwoorde zorg.
• Rekening wordt gehouden met zowel de positie van de cliënt als met die van de mantelzorger.
• De grenzen aan mantelzorg worden aangegeven door de mantelzorger of door de medewerker.
Ondersteuning
De ervaring leert dat mantelzorgers bij dreigende overbelasting dikwijls te laat hulp inroepen. Om dit te voorkomen wordt op verschillende manieren bekendheid gegeven aan ondersteuningsmogelijkheden en vervangende zorg (respijtzorg).
• Gelet wordt op vroegtijdige signalen van overbelasting bij mantelzorgers.
• Rekening wordt gehouden met dat het verlenen van mantelzorg de relatie tussen cliënt en mantelzorger (wederzijds) onder druk kan zetten.
• De ondersteuning van mantelzorgers wordt geïntegreerd in bestaande instrumenten:
• intake, evaluatie, zorgleefplan en cliëntdossier en multidisciplinair overleg.
• Gevarieerde ondersteuningsmogelijkheden worden geboden, die tijdig, flexibel, toegankelijk en op maat zijn.
• Tijdig wordt informatie en voorlichting verstrekt over het zorgproces, ziektebeeld en hoe daarmee om te gaan.
• Er wordt aangegeven wat in noodsituaties gedaan kan worden.
• Op basis van de verkregen informatie van en in samenspraak tussen de vaste contactpersoon en de mantelzorgers wordt indien van toepassing een aanbod van ondersteuning (emotionele steun, informatie en advies, praktische of instrumentele steun) ten behoeve van mantelzorgers bepaald.
• Deskundigheid (m.b.t. de ziekte, zorg of behandeling van de cliënt) van de mantelzorgers wordt bevorderd. Dit leidt tot meer zekerheid bij hen en een afname van vragen, ook op langere termijn.
• Informatie over mantelzorgondersteuning buiten de zorginstelling (sociale kaart) wordt gegeven.
• De privacy in het contact tussen mantelzorger en de cliënt wordt gewaarborgd (zie privacybeleid).
